Ngā Uara, Ngā Waiaro

Kia māhaki mārire tōna mauri
 Kia noho mārire tōna mana motuhake
 Kia ngākau māhaki ki ōna hoa
 tae atu hoki ki ngā iwi whānui

I te taha o te mātauranga me ngā pūkenga, he tino wāhi anō tō ngā uara me ngā waiaro i roto i Te Marautanga o Aotearoa. Ko ngā uara, ko ngā whakapono, me ngā mātāpono e pā ana ki te whanonga, kua pūmau i roto i te whatumanawa tangata, i te rōpū rānei. Ko ngā uara me ngā waiaro, ka ākona e te ākonga i roto i ngā wheako o tōna taiao whānui. Mā te marautanga ā-kura e whakaata ngā uara o te whānau, o te kura.

Ko tēnei wāhanga he whakarāpopoto i ētahi o ngā uara me ngā waiaro e tika ana kia mau i te ākonga e ako ana mā te huarahi o te reo Māori. Kei te tino tautoko ngā mātāpono o Te Marautanga o Aotearoa i te mahi tahi a te kura, te whānau, te hapū, te iwi, me te hapori ki te whakarite i ngā uara me ngā waiaro. 

Kia whanake ngā uara me ngā waiaro o te ākonga ake

• Kia tū pakari te ākonga i runga i te ngākau pono, te ngākau māhaki, me te rangimārie.
• Kia pai ai te tuakiri whaiaro o te ākonga, kia kake ake ai tana mauritau me tana rata ki a ia anō.
• Kia aroha atu te ākonga ki tēnā, ki tēnā.
• Kia hiahia te ākonga ki te uru ki te katoa o ngā mahi akoako o te kura, ahakoa whakaputa whakaaro, pānui, whakarongo rānei.
• Kia mau ki tōna whatumanawa ngā hōhonutanga o te whai i te mātauranga.
• Kia mau, kia noho whakaaraara, kia noho koi te hinengaro o te ākonga ki ngā mātauranga katoa hei ārahi i a ia i roto i te ao hou.
• Kia tautohu te ākonga, kia mārama anō ia ki ōna ake uara me ōna ake whakapono.

Kia mōhio ki ngā uara o te ao Māori

• Kia mātau te ākonga ki ngā uara o tōna whānau, o tōna hapū, o tōna iwi, me te hapori, e mārama ai tōna huarahi ki te ao Māori.
• Kia manaaki ai, kia tiaki ai ia i te manuhiri.
• Kia mōhio ai ia ki tōna ake tuakiri, ki tōna tūrangawaewae.
• Kia mōhio ai ia ki tōna whakapapa, ki ngā hononga, ki ngā waka, me ngā iwi.
• Kia mahi tahi ai ia ki ōna hoa, ki ngā rōpū.

Kia mārama ki ngā uara o te ao whānui

• Kia aro ngā ākonga ki te tangata ahakoa ko wai, ahakoa kei hea, ahakoa pēhea rānei tōna āhua.
• Kia ngākau māhaki te ākonga ki te mana, ki te wairua o ia tangata, o ia whānau, me ō rātou ake uara, waiaro hoki, ahakoa he rerekē i ōna ake.